Een waardig leven / Martha Nussbaums tien menselijke vermogens

Ellie Smolenaars – 2009 for HUMAN – tijdschrift Humanisme . Filosofie . Maatschappij. Published Spring 2009.  pp.28-33.

Martha NussbaumDit artikel is opgenomen en helemaal te lezen in de verzamelbundel: Het temperament van de Homo Sociologicus

Verbetering van de mensheid is haar onbescheiden ambitie. Ze stelde een lijst op met tien universele vermogens waarover elk mens waar ook ter wereld zou moeten beschikken. Ambitieus en simpel, of een wilde utopische fantasie? Filosofe Martha Nussbaum inspireert en irriteert mensen met haar praktische verbeterfilosofie.

Filosofe Martha Nussbaum stelde een lijst op met tien universele vermogens waarover elk mens zou moeten beschikken. Is het een ambitieus plan voor sociale groei, of een wilde utopische fantasie?

De technologie  gaat met reuzensprongenvoorwaarts, terwijl de mens wat sociale ontwikkeling betreft eeuwen achter lijkt te lopen. Bestaat er eigenlijk zoiets als morele, of sociale groei? Kan de mensheid sociale vooruitgang boeken? Kunnen we groeien in het samenleven? Voor wie hoopt op praktische antwoorden bezit het werk van de Amerikaanse filosofe Martha Nussbaum grote aantrekkingskracht. Zij durft het aan een lijst van tien universele menselijke vermogens op te stellen (………..)

Zo begint mijn essay. Lezen in: Het temperament van de Homo Sociologicus

Maar voor wie niet kan wachten en het nu wil weten, volgt nu de lijst met 10 menselijke vermogens:

De lijst verscheen voor het eerst in haar in 2000 verschenen ‘Women and Human Development’:
De 10 centrale menselijke vermogens zijn, in verkorte versie:
1. leven en levensduur – in staat zijn een leven van normale lengte te leiden
2. lichamelijke gezondheid – in staat zijn een goede gezondheid te hebben, met adequate voeding en huisvesting
3. lichamelijk integriteit – in staat zijn vrij te bewegen, te leven zonder geweld
4. zintuigen, voorstellingsvermogen en gedachten – in staat zijn deze te gebruiken, in te zetten, onderwijs te genieten
5. emoties – in staat zijn te kunnen hechten aan dingen en mensen
6. praktische rede – in staat zijn tot een voorstelling van het goede en kritische reflectie over de eigen levensplanning
7. erbij horen – in staat zijn met anderen te leven en deel te nemen aan sociale interactie, en met waardigheid behandeld worden
8. andere wezens – in staat zijn met dieren, planten, natuur te leven en ervoor te zorgen
9. spelen – in staat zijn te lachen, spelen, recreëren
10. controle over je omgeving – in staat zijn tot politieke participatie, arbeid en bezit.